Wist je dat de gemiddelde levensduur van organisaties de afgelopen 50 jaar is verkort van 60 naar 15 jaar? We leven in een wereld die steeds sneller verandert en het vermogen van organisaties om te innoveren is daarom cruciaal.
Maatschappelijk draagvlak is een sleutelelement voor succesvol innoveren dat vaak wordt vergeten of pas aandacht krijgt als het te laat is. Een innovatief financieel product, een nieuwe IT toepassing of een doorbraak in genetisch onderzoek kan zo maar leiden tot een storm van protest. Soms breed gedragen, maar vaak ook aanvankelijk beperkt tot een specifieke groep activisten die een maatschappelijke discussie aanzwengelen.
Ik moedig organisaties daarom altijd aan bij innovatie een extra grote externe bril op te zetten. “Sensing the field” is niet alleen het identificeren van nieuwe klantbehoeften en het adequaat inspelen op economische en technologische ontwikkelingen maar ook het aanvoelen van (latente) maatschappelijke gevoeligheden.
De financiële crisis van 2008 bijvoorbeeld heeft het denken en vertrouwen in innovatieve financiële producten fundamenteel beïnvloed. De beoordeling van innovatieve businessmodellen van woningbouwcorporaties of semipublieke instellingen is door een reeks fiasco’s fundamenteel veranderd. Zorgen over fraudegevoeligheid resulteerde in het afblazen van elektronisch stemmen bij politieke verkiezingen.
Een goede maatschappelijke antenne en proactief stakeholder management zijn essentiële, maar vaak vergeten elementen voor succesvol innoveren.
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is een structurele manier om een betere afstemming met de samenleving te bewerkstelligen. Als organisatie richt je je niet alleen op financiële winst, nieuwe markten en business modellen, maar ook op winst voor mens, maatschappij en milieu. Bij innovatie gaat het dan om het creëren van waarde op economisch (Profit), ecologisch (Planet) en sociaal (People) gebied.
Een radicale vorm hiervan is om de maatschappelijke impact categorisch op de eerste plaats te stellen, als een tastbare uitdrukking van de diepbeleefde missie van een organisatie. Paradoxaal genoeg leidt dit vaak tot superieure financiële resultaten. Yanik Silver, auteur van Evolved Enterprises, stelt dat bedrijven die zich niet (radicaal) richten op hun missie binnen 4-7 jaar een concurrentienadeel zullen ondervinden. De reden hiervoor is niet alleen dat klanten meer aangetrokken worden door missie gedreven bedrijven maar ook dat medewerkers in zulke organisaties meer zichzelf kunnen zijn en het beste van zichzelf geven.
Een goed voorbeeld van zo’n organisatie is Patagonia, een outdoor kledingmaker, die zich al meer dan 40 jaar radicaal richt op het maken van een positieve impact op de natuur en daarvoor een aantal ongebruikelijke maatregelen nam, incl. het vragen aan klanten om minder van hun producten te kopen! In Nederland is Buurtzorg een voorbeeld. Deze organisatie richt zich op het creëren van een meer autonoom en zinvol leven van zieken en ouderen thuis. De prestaties liegen er niet om: enorme groei, superieure zorg- en financiële resultaten, zeer tevreden klanten en medewerkers. Opmerkelijk is de opvatting over competitie in dit soort organisaties. Oprichter Jos de Blok van Buurtzorg nodigt zijn concurrenten uit om zijn benadering te imiteren omdat het realiseren van de missie bij hem voorop staat.
Ik ben heel benieuwd wat jij in jouw organisatie doet om maatschappelijk draagvlak voor innovatie te creëren. Laat het weten in het commentaarveld onderaan deze pagina, zodat iedereen ervan kan leren.
En ontvang gratis de vragenlijst “Ben jij klaar voor innovatie?”, waarmee je een inschatting kunt maken hoe jouw organisatie scoort op innovatief vermogen.
Deze blog is onderdeel van de 6-delige cyclus “Succesvol Leiderschap in Innovatie”. En deze cyclus is een reflectie van het boek Leidinggeven aan Innovatie dat ik samen met Paul Hartman heb geschreven. Het is verkrijgbaar is bij Bol.com.
